भारतातील सर्वोत्कृष्ट इंगुइनल हर्निया शस्त्रक्रिया

शस्त्रक्रियेची तयारी कशी करावी?

इंगुइनल हर्निया दुरुस्तीच्या तयारीमध्ये खालील चरणांचा समावेश आहे- 

• शस्त्रक्रियेच्या कमीतकमी 6-8 तास आधी आपल्याला काहीही खाणे किंवा पिणे टाळावे लागेल. 
• आपण नियमितपणे घेत असलेल्या औषधांची यादी डॉक्टरांना द्या जेणेकरून ते त्यानुसार औषधे समायोजित करू शकतील. काही औषधे अॅनेस्थेटिक एजंट्ससह प्रतिक्रिया देऊ शकतात आणि शरीरात प्रतिक्रिया उद्भवू शकतात. त्यामुळे गरज पडल्यास शस्त्रक्रियेपूर्वी औषधे तपासणे आणि समायोजित करणे महत्वाचे आहे. 
• शस्त्रक्रियेच्या कमीतकमी एक आठवडा आधी एस्पिरिन, रक्त पातळ करणारी किंवा दाहक-विरोधी औषधे घेणे टाळा. 
• शस्त्रक्रियेच्या निकालावर परिणाम करू शकणार्या कोणत्याही मूलभूत वैद्यकीय स्थितीची शक्यता काढून टाकण्यासाठी योग्य मूल्यांकन करा. 
• शस्त्रक्रियेच्या दिवशी अंघोळ करा आणि सैल आणि आरामदायक कपडे घाला जे आपल्या हालचालीवर मर्यादा आणत नाहीत किंवा शरीरावर चोळत नाहीत. 
• शस्त्रक्रियेच्या दिवशी एखाद्या मित्राला किंवा कुटुंबातील सदस्याला आपल्याबरोबर जाण्यास सांगा.

शस्त्रक्रियेनंतर काय अपेक्षा करावी?

इंगुइनल हर्निया शस्त्रक्रियेनंतर लगेचच, आपल्याला सुन्न वाटेल आणि शस्त्रक्रियेच्या ठिकाणी कमी किंवा कोणतीही संवेदना नाही. जेव्हा भूल संपते तेव्हा वेदना व्यवस्थापित करण्यासाठी आपल्याला आयव्ही द्रव आणि वेदना औषधे दिली जातील. 

बर् याच प्रकरणांमध्ये, जेव्हा हर्नियाची शस्त्रक्रिया कोणतीही गुंतागुंत न करता केली जाते, त्याच दिवशी रुग्णाला डिस्चार्ज दिला जातो. तथापि, गुंतागुंतीच्या प्रकरणांमध्ये, शस्त्रक्रियेनंतर कोणतीही गुंतागुंत नसल्याची खात्री करण्यासाठी डॉक्टर 24 तासांपेक्षा जास्त काळ रुग्णालयात दाखल होण्याचा सल्ला देऊ शकतात. 

डिस्चार्ज दरम्यान, डॉक्टर आपल्याला पुनर्प्राप्ती मार्गदर्शक देखील देईल जे आपल्याला शक्य तितक्या लवकर आपल्या पायावर परत येण्यास मदत करेल. 

लॅप्रोस्कोपिक इंगुइनल हर्निया शस्त्रक्रियेचे फायदे

लॅप्रोस्कोपिक हर्निया दुरुस्ती तंत्राला रुग्ण आणि डॉक्टर प्राधान्य देतात कारण त्याचे खालील फायदे आहेत- 

• खुल्या शस्त्रक्रियेपेक्षा चीरा लहान असतात आणि चांगले कॉस्मेटिक परिणाम प्रदान करतात.
• शस्त्रक्रियेच्या कमीतकमी आक्रमक स्वरूपामुळे शस्त्रक्रियेनंतर वेदना, सूज आणि अस्वस्थता कमी होते. 
• पुनर्प्राप्ती जलद आहे आणि शस्त्रक्रियेनंतर गुंतागुंत होण्याची शक्यता जवळजवळ नगण्य आहे. 
• शस्त्रक्रियेदरम्यान आणि नंतर रक्तस्त्राव आणि संसर्ग होण्याची शक्यता देखील कमी असते. 
• लहान चीरा लवकर बरे होत असल्याने रुग्ण त्यांच्या नियमित दिनचर्येकडे लवकर परत येऊ शकतो. 
• हर्नियाची पुनरावृत्ती आणि चीरयुक्त हर्निया होण्याची शक्यता जवळजवळ नगण्य आहे. 

इंगुइनल हर्निया दुरुस्तीचे तंत्र

इंगुइनल हर्निया दुरुस्तीसाठी वापरली जाणारी विविध तंत्रे अशी आहेत- 

• ओपन सर्जरी- इंगुइनल हर्निया आणि इतर प्रकारच्या हर्नियाची दुरुस्ती करणे हा पारंपारिक दृष्टीकोन आहे. यात हर्निएटेड अवयवात प्रवेश करण्यासाठी कंबरेच्या प्रदेशाभोवती एक मोठी चीर करणे समाविष्ट आहे. फुगवलेला अवयव मागे ढकलला जातो आणि भिंतीतील छिद्र हर्निया जाळी वापरून किंवा न वापरता दुरुस्त केले जाते. 
• लॅप्रोस्कोपिक शस्त्रक्रिया– ही एक तुलनेने प्रगत प्रक्रिया आहे ज्यामध्ये लॅप्रोस्कोप (एक उपकरण ज्याच्या टोकाला कॅमेरा जोडलेला आहे) च्या मदतीने इंगुइनल हर्नियाची दुरुस्ती केली जाते. ही प्रक्रिया कमीतकमी आक्रमक स्वरूपाची आहे कारण कीहोलच्या आकाराची चीरा ओटीपोटात आणि कंबरेच्या प्रदेशात केली जाते. हर्निएटेड अवयव मागे ढकलला जातो आणि स्नायूंच्या भिंतीतील छिद्र हर्निया जाळीसह किंवा त्याशिवाय दुरुस्त केले जाते. 
• रोबोटिक सर्जरी – हे तंत्र लॅप्रोस्कोपिक हर्निया दुरुस्तीसारखेच आहे शिवाय ही प्रक्रिया रोबोटिक आर्म्सद्वारे केली जाते. सर्जन कंसोलचा वापर करून रोबोटिक हातावर नियंत्रण ठेवतो आणि शस्त्रक्रियेची साधने हाताळतो. 

हर्निया दुरुस्तीची तिन्ही तंत्रे या अवस्थेवर उपचार करण्यासाठी प्रभावी आहेत. सामान्यत: सुरक्षिततेच्या कारणास्तव मुलांवर रोबोटिक शस्त्रक्रिया केली जाते आणि प्रौढ रूग्णांसाठी लॅप्रोस्कोपिक हर्निया दुरुस्तीला प्राधान्य दिले जाते ज्यांना प्रक्रियेतून मोठा डाग नको आहे. 

इंगुइनल हर्निया व्यवस्थापित करण्यासाठी इतर पर्याय

जर इंगुइनल हर्निया रुग्णास त्रास देत नसेल आणि कोणतीही स्पष्ट लक्षणे नसल्यास, डॉक्टर सावधपणे प्रतीक्षा करण्याची शिफारस करेल. आवश्यक असल्यास, डॉक्टर रुग्णाला लक्षणांपासून आराम मिळविण्यात मदत करण्यासाठी सहाय्यक ट्रस वापरण्याचा सल्ला देखील देऊ शकतात. 

इंगुइनल हर्नियावर उपचार न केल्यास काय होते?

बराच काळ उपचार न करता सोडल्यास, इंगुइनल हर्नियामुळे खालील गुंतागुंत होऊ शकते- 

• अत्यधिक दबाव- हर्नियाच्या बाहेर पडणार् या ऊतींमुळे कंबरेवर अतिरिक्त दबाव पडतो, जो खूप वेदनादायक असू शकतो. पुरुषांमध्ये, इंगुइनल हर्निया अधिक समस्याग्रस्त असू शकतो कारण यामुळे अंडकोषावर दबाव पडतो. 
• तुरुंगवास – हर्नियावर बराच काळ उपचार न केल्यास उद्भवणारी आणखी एक गुंतागुंत म्हणजे तुरुंगवास. हर्नियाची सामग्री ओटीपोटाच्या पोकळीत अडकू शकते आणि यामुळे आतड्यांसंबंधी अडथळा येऊ शकतो. यामुळे, आपण मल पार करू शकणार नाही आणि हर्निया खूप दुखेल. 
• गळा दाबणे– हर्निएटेड टिश्यूला होणारा रक्तपुरवठा बंद झाल्यास त्याचा गळा दाबला जाईल. परिणामी, ऊती मरण्यास सुरवात होईल आणि आपला जीव धोक्यात येईल. 

यापैकी कोणतीही गुंतागुंत उद्भवल्यास, आपल्याला आपत्कालीन शस्त्रक्रिया उपचारांची आवश्यकता असेल.

शस्त्रक्रियेनंतर पुनर्प्राप्ती आणि परिणाम

इंगुइनल हर्निया शस्त्रक्रियेनंतर पुनर्प्राप्ती वापरलेल्या तंत्रावर अवलंबून असते. जेव्हा दुरुस्तीसाठी लॅप्रोस्कोपिक तंत्र वापरले जाते, तेव्हा संपूर्ण पुनर्प्राप्तीस सुमारे 3-4 आठवडे लागतात. आपण पहिल्या आठवड्यात चालणे, पायऱ्या चढणे, बसणे इत्यादी सामान्य क्रियाकलाप पुन्हा सुरू करण्यास सक्षम असाल, परंतु शस्त्रक्रियेच्या जखमेच्या पुनर्प्राप्तीसाठी अधिक वेळ लागेल. 

जर हर्निया दुरुस्त करण्यासाठी खुली शस्त्रक्रिया केली गेली असेल तर पुनर्प्राप्ती दर धीमा असेल आणि आपल्याला पूर्णपणे बरे होण्यासाठी आणि आपल्या सामान्य दिनचर्येत परत येण्यासाठी सुमारे 4-6 आठवड्यांची आवश्यकता असू शकते. 

एकदा शस्त्रक्रिया दुरुस्ती पूर्ण झाल्यावर, आपल्याला फुगवटा, वेदना, मळमळ इ. लक्षणांपासून आराम मिळेल. शस्त्रक्रियेचे परिणाम लगेच दिसतील. इंगुइनल हर्निया दुरुस्ती शस्त्रक्रियेचे नंतरचे परिणाम देखील काही काळानंतर निराकरण होतील आणि इंगुइनल हर्नियाची कोणतीही लक्षणे नसतील. 

केस स्टडी

श्रीनिवास कुमार (नाव बदलले आहे) या रुग्णाला तीन वर्षांपूर्वी कोरोनाची लागण झाल्याचे निदान झाले होते. 17 एप्रिल 2022 च्या सुमारास लक्षणे खराब होऊ लागली आणि त्याच दिवशी ते आमच्याकडे मदतीसाठी आले. डॉ. सजित नायर लवकरात लवकर उपलब्ध झाले. त्यामुळे हे प्रकरण त्यांच्यावर सोपवण्यात आले. 

डॉ. सजीत हे बेंगळुरूमधील आमचे सर्वोत्तम शल्यचिकित्सक आहेत. त्यांनी रुग्णाची स्थिती पाहिली आणि इंगुइनल हर्निया दुरुस्ती शस्त्रक्रियेची शिफारस केली. लॅप्रोस्कोपिक तंत्र ाची निवड करण्यात आली आणि दोन दिवसांनी 19 एप्रिल 2022 रोजी ही प्रक्रिया पार पडली. ठरल्याप्रमाणे शस्त्रक्रिया करण्यात आली आणि त्याच दिवशी रुग्णाला डिस्चार्ज देण्यात आला. 

श्रीनिवास यांनी डॉक्टरांकडे दोन वेळा पाठपुरावा करून सर्व सूचनांचे पालन केले. 7 दिवसात त्यांनी पुन्हा काम सुरू केले आणि 2 आठवड्यांत ते पूर्णपणे बरे झाले.  शस्त्रक्रिया यशस्वी झाली आणि रुग्णाला कोणत्याही त्रासाशिवाय पूर्ण आराम मिळाला. 

वंध्यत्व हर्निया शस्त्रक्रिया प्रकार

हर्निओरॅफी (ऊतक दुरुस्ती)

विस्थापित अवयव त्याच्या मूळ ठिकाणी परत करून इंगुइनल हर्नियाची दुरुस्ती करण्यासाठी केली जाणारी ही मानक प्रक्रिया आहे. हर्नियाची पिशवी काढून टाकली जाते आणि छिद्र बंद करण्यासाठी स्नायू उघडण्याच्या बाजू एकत्र शिवल्या जातात.

हर्निओप्लास्टी (मेश रिपेयर)

या प्रकारच्या हर्निया दुरुस्तीमध्ये, सर्जन भिंतीतील स्नायू उघडणे बंद करण्यासाठी जाळी वापरतो. बहुतेक प्रकरणांमध्ये, छिद्र झाकण्यासाठी आणि स्नायूंच्या भिंतीमजबूत करण्यासाठी मजबुतीकरण म्हणून कार्य करण्यासाठी सिंथेटिक जाळी वापरली जाते.

शल्यचिकित्सक जाळीच्या आकारात छिद्राभोवती लहान कट करतो आणि निरोगी ऊतींसह पॅच योग्यरित्या टाके घालतो.