थायरॉईड काढून टाकण्यासाठी प्रगत मिनिमली इनव्हेसिव्ह थायरॉईडेक्टॉमी

थायरॉईडेक्टॉमीनंतर काय अपेक्षा करावी?

शस्त्रक्रियेनंतर रुग्णाच्या गळ्यात नाला येईल. हा नाला सहसा शस्त्रक्रियेनंतर सकाळी काढला जातो. शस्त्रक्रियेनंतर १-२ दिवसांच्या आत रुग्णांना डिस्चार्ज दिला जातो. मज्जातंतूंच्या जळजळीमुळे शस्त्रक्रियेनंतर तात्पुरत्या स्वरूपात कर्कश / कमकुवत आवाजासह रुग्णाला मान कडक होऊ शकते परंतु हे सहसा काही दिवसात स्वतःच निराकरण होते. 

आपण 5-6 दिवसांच्या आत कामावर परत जाऊ शकता परंतु कोणतीही जोरदार क्रिया करण्यापूर्वी आपण कमीतकमी 10-14 दिवस थांबले पाहिजे. एंडोस्कोपिक आणि पारंपारिक शस्त्रक्रियेच्या बाबतीत, मानेवर एक लहान शस्त्रक्रियेचा डाग असेल जो फिकट होण्यास कमीतकमी 8-10 महिने लागू शकतात.

थायरॉईडेक्टॉमी (आणि पॅराथायरॉईडेक्टॉमी) नंतर मुख्य दीर्घकालीन चिंता म्हणजे हायपोक्लेसीमिया. जर काही संरक्षित थायरॉईड ऊतक असेल तर शेवटी, थायरॉईडची पातळी सामान्य होऊ शकते. तथापि, टोटल थायरॉईडेक्टॉमीच्या बाबतीत, रुग्णाला नियमितपणे थायरॉईड रिप्लेसमेंट हार्मोन्स घ्यावे लागतील.

थायरॉईडेक्टॉमी कधी आवश्यक आहे?

जर रुग्ण थायरॉईड विरोधी औषधे सहन करू शकत नसेल किंवा गर्भवती असेल तर थायरॉईडेक्टॉमीची शिफारस केली जाऊ शकते. थायरॉईड ग्रंथी काढून टाकण्याचे प्रमाण थायरॉईड डिसऑर्डरच्या कारणावर आणि तीव्रतेवर अवलंबून असते. थायरॉईडेक्टॉमीसाठी सर्वात सामान्य चिन्हे अशी आहेतः

• थायरॉईड कर्करोग
• थायरॉईड ग्रंथीची नॉनकॅन्सरस वाढ (गोइटर)
• – अतिसक्रिय थायरॉइड ग्रंथी (हायपरथायरॉईडीझम)
• थायरॉईड ग्रंथीवर संशयास्पद नोड्यूल्स दिसणे

एंडोस्कोपिक थायरॉईडेक्टॉमी आपल्याला कसा फायदा करू शकते?

एंडोस्कोपिक थायरॉईडेक्टॉमीचा प्राथमिक फायदा असा आहे की ते कमीतकमी आक्रमक आहे आणि म्हणूनच, थायरॉईड ग्रंथीच्या सभोवतालच्या ऊतींना फारच कमी शस्त्रक्रिया आघात होतो. हे एक सुरक्षित आणि अचूक ऑपरेशन आहे ज्यामध्ये केवळ थायरॉईड ग्रंथीचा प्रभावित भाग काढून टाकला जातो आणि उर्वरित सहजपणे जतन केले जाऊ शकते.

अॅक्सिलाद्वारे शस्त्रक्रिया केली जात असल्याने रुग्णाची मान डागविरहित राहते आणि अॅक्सिलावरही डाग क्वचितच लक्षात येतात आणि कपड्यांखाली सहज लपवता येतात. शस्त्रक्रियेचा आघात फारच कमी असल्याने, पुनर्प्राप्ती लवकर होते, रुग्ण लवकर बरा होतो आणि पोस्टऑपरेटिव्ह गुंतागुंत होण्याची शक्यता खूप कमी असते.

थायरॉईडेक्टॉमीशी संबंधित गुंतागुंत काय आहेत?

• – संसर्ग: थायरॉईडेक्टॉमीनंतर पोस्टऑपरेटिव्ह संक्रमण दुर्मिळ असतात परंतु जर ते झाले तर ते बरे होण्यास उशीर करू शकतात. शस्त्रक्रियेनंतर वेदना, सूज, उष्णता, लालसरपणा, पू निचरा किंवा ताप वाढला असेल तर ते शस्त्रक्रियेच्या संसर्गाचे लक्षण असू शकते.

• – सेरोमा: शस्त्रक्रियेच्या ठिकाणी द्रव संग्रहामुळे सेरोमा उद्भवतात. जेव्हा लहान असतात तेव्हा ते काही आठवड्यांतच अदृश्य होतात, परंतु जर ते मोठे असतील तर वायुमार्गाचा अडथळा टाळण्यासाठी त्यांना शस्त्रक्रियेने काढून टाकणे आवश्यक आहे.

• – हायपोक्लेसीमिया (हायपोपॅराथायरॉईडीझम): हायपोक्लेसीमिया, म्हणजेच कमी रक्तातील कॅल्शियम पातळी, थायरॉईड / पॅराथायरॉईड ग्रंथी काढून टाकण्याचा एक सामान्य दुष्परिणाम आहे. 

हे व्यवस्थापित करण्यासाठी, रुग्णांना शस्त्रक्रियेनंतर कमीतकमी एक आठवडा कॅल्शियम पूरक आहार घ्यावा लागतो. पहिल्या पोस्टऑपरेटिव्ह भेटीत, रक्तातील कॅल्शियमची पातळी तपासली जाते आणि सामान्य असल्यास रुग्ण पूरक आहार घेणे थांबवू शकतो.

• कायमस्वरूपी कर्कशपणा/ आवाजातील बदल : वारंवार होणारी लॅरिन्जियल मज्जातंतू थायरॉईड ग्रंथीच्या जवळ असते. जर शस्त्रक्रियेदरम्यान मज्जातंतू चिडचिडे असतील तर यामुळे तात्पुरता कर्कशपणा, आवाज कंटाळवाणा आणि अशक्तपणा येऊ शकतो. हे निराकरण होण्यासाठी काही आठवड्यांपासून सहा महिन्यांपर्यंत चा कालावधी लागतो. पण मज्जातंतू खराब झाली असेल तर त्यातून कायमचा कर्कश आवाज येईल.
• श्वसनमार्गातील अडथळा : श्वासनलिकेच्या आकुंचनामुळे शस्त्रक्रियेनंतर रुग्णाला श्वासघेण्यास त्रास होऊ शकतो. हे सहसा शस्त्रक्रियेनंतर पहिल्या 12-24 तासांच्या आत निराकरण होईल, परंतु जर ते कायम राहिले तर यामुळे हेमेटोमा तयार होऊ शकतो आणि पुढील आरोग्याच्या समस्या उद्भवू शकतात.

थायरॉईडेक्टॉमीनंतर मी पुनर्प्राप्ती कशी सुधारू शकतो?

एकदा आपली शस्त्रक्रिया पूर्ण झाल्यावर, आपण दिलेल्या टिपांचे अनुसरण करून आपली पुनर्प्राप्ती सुधारू शकता:

• आपल्या चीराची काळजी घ्या. कोणत्याही संसर्गामुळे बरे होण्यास विलंब होऊ शकतो आणि पुढील गुंतागुंत होऊ शकते.
• शस्त्रक्रियेनंतर कमीतकमी दोन आठवडे कॅल्शियम पूरक आहार घ्या.
• शॉवर किंवा पोहण्यापूर्वी आपल्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
• डाग कोरडे होण्यापासून आणि खरुज होण्यापासून रोखण्यासाठी त्यावर मलम लावा.
• काही आठवडे कोणतीही जड वस्तू उचलू नका किंवा कोणतेही कठोर कार्य करू नका.
• आपली शस्त्रक्रिया साइट कडक असताना, आपण मऊ आणि गिळण्यास सोपे असलेले पदार्थ सेवन केले पाहिजेत.
• अन्न मऊ करण्यासाठी आणि अडथळे टाळण्यासाठी जेवणादरम्यान आणि नंतर भरपूर पाणी प्या.
• जर आपण संपूर्ण थायरॉईडेक्टॉमी घेत असाल तर आपल्याला थायरॉईड संप्रेरक बदलण्याची आवश्यकता असू शकते.

थायरॉईडेक्टॉमीच्या आसपास तथ्ये आणि आकडेवारी

• थायरॉईडेक्टॉमीमध्ये सामान्यत: 90% पेक्षा जास्त यश दर असतो.
• थायरॉईड शस्त्रक्रियेच्या दोन सर्वात सामान्य प्रारंभिक गुंतागुंत म्हणजे हायपोक्लेसीमिया (20-30% रूग्णांमध्ये आढळते) आणि वारंवार लॅरिन्जियल मज्जातंतूची दुखापत (5-11% रूग्णांमध्ये होते).
• थायरॉईडेक्टॉमीमुळे आयुर्मान कमी होत नाही.
• भारतात सध्या सुमारे 42 दशलक्ष लोक थायरॉईड विकाराने ग्रस्त आहेत. यापैकी हायपोथायरॉईडीझम हा भारतातील सर्वात सामान्य थायरॉईड डिसऑर्डर आहे, जो दहा पैकी एका प्रौढव्यक्तीला प्रभावित करतो.
• थायरॉईडेक्टॉमी हा ग्रेव्हरोगासाठी सर्वात सुरक्षित आणि प्रभावी उपचारांपैकी एक आहे.

रोगाच्या तीव्रतेनुसार शस्त्रक्रियेचे प्रकार

• एकूण थायरॉईडेक्टॉमी (टीटी)

टोटल थायरॉईडेक्टॉमी म्हणजे संपूर्ण थायरॉईड ग्रंथी काढून टाकणे. हे सामान्यत: थायरॉईड कर्करोगासाठी केले जाते, परंतु हे अनियंत्रित हायपरथायरॉईडीझम आणि गोइटरसाठी देखील केले जाऊ शकते.

• – सबटोटल थायरॉइडेक्टॉमी (एसटीटी)

सबटोटल थायरॉईडेक्टॉमीमध्ये, शरीराचे नैसर्गिक थायरॉईड कार्य टिकवून ठेवण्यासाठी आणि भविष्यात थायरॉईड रिप्लेसमेंट सप्लीमेंट्सची आवश्यकता कमी करण्यासाठी सर्जन थायरॉईड ग्रंथीचा एक छोटा सा भाग (सुमारे 4-5 ग्रॅम) सोडतो.

• – थायरॉइड लोबेक्टॉमी (हेमिथायरॉइडेक्टॉमी)

हे थायरॉईड ग्रंथीचा संपूर्ण लोब काढून टाकणे आहे, ज्यामुळे दुसरा अबाधित राहतो. हे सहसा हायपरथायरॉईडीझम व्यवस्थापित करण्यासाठी किंवा नोड्यूल्स / ढेकूळ एका लोबपर्यंत मर्यादित असल्यास केले जाते.

• थायरॉईड इस्थमुसेक्टॉमी

इस्थमुसेक्टॉमीसह थायरॉईड लोबेक्टॉमीमध्ये सर्व कर्करोगाच्या ऊती काढून टाकण्यात आल्या आहेत याची खात्री करण्यासाठी एकतर्फी थायरॉईड कर्करोगाच्या रूग्णांमध्ये इस्थमस (दोन्ही लोब जोडणारा भाग) सह थायरॉईड लोब काढून टाकणे समाविष्ट आहे.

शस्त्रक्रिया तंत्रावर आधारित शस्त्रक्रियेचे प्रकार

पारंपारिक थायरॉईडेक्टॉमी

पारंपारिक / पारंपारिक थायरॉईडेक्टॉमी हा थायरॉईड शस्त्रक्रियेसाठी सर्वात सामान्य दृष्टीकोन आहे. थेट थायरॉईड ग्रंथीमध्ये प्रवेश करण्यासाठी सर्जन मानेवर चीरा घालतो. 

ट्रान्सओरल थायरॉईडेक्टॉमी

ट्रान्सओरल दृष्टिकोनादरम्यान, सर्जन बाहेरून कोणतीही चीर लावत नाही, म्हणून ते सौंदर्यदृष्ट्या चांगले आहे. शस्त्रक्रियेची साधने तोंडातून घातली जातात आणि अंतर्गत चिरे केले जातात.

एंडोस्कोपिक थायरॉइडेक्टॉमी

एंडोस्कोपिक थायरॉईडेक्टॉमी ही एक कमीतकमी आक्रमक प्रक्रिया आहे ज्यामध्ये सर्जन मानेवर लहान चीरा करतो आणि या चीरांद्वारे शस्त्रक्रिया साधने (लहान एंडोस्कोपसह) घातली जातात. कॅमेरा शस्त्रक्रियेच्या उपकरणांना मार्गदर्शन करण्यास आणि आजूबाजूच्या ऊतींचे कमीतकमी नुकसान करून शस्त्रक्रिया करण्यास मदत करतो.

भारतात थायरॉईडेक्टॉमीची किंमत किती आहे?

भारतात थायरॉईडेक्टॉमीची किंमत रु. 75,000 हजार ते रु. 90,000. तथापि, किंमत परिवर्तनशील आहे आणि रुग्णाच्या वैयक्तिक वैशिष्ट्यांवर अवलंबून असते. थायरॉईडेक्टॉमीच्या खर्चावर परिणाम करणारे काही घटक असे आहेत: शस्त्रक्रियेच्या दृष्टिकोनावर आधारित उपचार शहर आणि रुग्णालय शस्त्रक्रियेचा प्रकार, रुग्णाचे वय, लिंग आणि आरोग्याची स्थिती थायरॉईड ऊतींचे प्रमाण काढून टाकावे शस्त्रक्रियेनंतरची काळजी आणि गुंतागुंत सर्जनचा अनुभव आणि शुल्क निदान चाचण्यांचा खर्च विमा संरक्षण.

प्रिस्टीन केअरमधील सर्वोत्तम ईएनटी सर्जनचा सल्ला घ्या आणि थायरॉईडेक्टॉमी शस्त्रक्रियेच्या खर्चाचा अंदाज मिळवा.